“Mobbing’ in kelime karşılığı bir kişiyi taciz etmek, sindirmek, kabadayılık yapmak ya da rahatsız etmek için işbirliği yapan bir grup kişiyi ifade eder. Burada amaç hedef alınan çalışanın performansını ve başarısı düşürmek , iş hayatında kendisini güvende hissetmemesini sağlamaktır. Burada amaç o çalışanı psikolojik baskı ve dayatmalarla iş göremez hale getirmektir.
Peki aslında hiç de etik olmayan bu davranışı iş dünyasında insanlar neden uygulama ihtiyacı duyuyorlar? Aslında bu sorunun cevabını anlamak çok da zor değil özellikle özel sektörde ki rekabet yüzünden; yaratıcı, yetkin ve başarılı çalışanları kendilerine tehdit unsuru olarak görmeleridir ve bazen de mobbing denetleyici otoriteleri hedef alabilir. Bu durumda astlar birbiriyle işbirliği yaparak denetleyicileri zayıflatırlar. Kadınlar, genç işçiler, yaşlı çalışanların zayıf halka olarak görülmesi mobbinge uğrama ihtimallerini yükseltir.
Bazı mobbing örnekleri;
– Belirli bir çalışan hakkında bir söylenti yaymak
– İşçinin ofiste tecrit edilmesi
– Çalışanın görevlerini yerine getirmesini zorlaştırmak
– Çalışanın işten ayrılmasını sağlamaya çalışmak
– Konuşurken sözünün kesilmesi
– Küskünlükler
– Yok sayılma
– Lakap takma
– Görmezden gelinme
– Yapılan işin sabote edilmesi
– Sürekli suçlanma ve eleştirilme
– Uygunsuz şakalar yapılması
– Cinsel tacize maruz bırakılması
– Sözlü ya da yazılı tehdit
– Kaba ve kötü sözlerle rencide edilme
– Motivasyonun kırılmaya çalışılması
– İş performansının dışında işler verilmesi
– Alışılmış iş düzenini bozularak farklı işlere yönlendirilmesi
Gerçekten maddelerden anlaşılacağı üzere mobbinge uğrayan kişinin işyerinde mutlu ve huzurlu bir şekilde işine devam edebilmesi pek mümkün gözükmüyor.
Peki mobbinge uğradığını düşünen kişi ne yapmalıdır? Bu durum için
– Alo 170,
– Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı,
– TBMM,
– Anayasa Mahkemesi,
– Başbakanlık İletişim Merkezi (BİMER),
– Kamu Görevlileri Etik Kurulu,
– Kamu Denetçiliği Kurumu,
– Türkiye İnsan Hakları Kurumu
– İl, İlçe İnsan Hakları Kurulları
Gibi kurum ve kuruluşlara başvurarak çözüm yolları arayabilir. Mobbinge uğradığını düşünen çalışan kendisine uygulanan davranışlarla ilgili açık ve net deliller toplamaya başlamalıdır. Bu noktada şahitler, maaş kesme varsa bordrolar, kamera kayıtları, e- mailler, verilen işlerle ilgili belge ve örnekler alınarak delil olarak sunulabilir. Çünkü yargıya intikal eden davalarda delil etkin yargılama için önemlidir. Kamu ve özel sektör ayırt etmeksizin tüm çalışanlar şikayet ve escort adana bilgi almak için 7 gün 24 saat ALO 170 Hattına başvurabilirler. Şunu unutmamakta fayda var; kişiler, nasılsa açığa çıkmaz düşüncesiyle mobbingi neredeyse kendilerine hak görmekte ve bu durum sık sık kullanılan bir yöntem olduğu için, çalışanların haklarını sonuna kadar savunması ve geri adım atmaması gerekir. Çünkü atılan her geri adım, mobbing uygulayanı daha da güçlendirecektir.
Mobbing uyguladığı tespit edilen kişiye hangi cezalar verilir;
Mobbing eylemi her ne kadar TCK ya göre suç sayılsa da disiplin hukuku bakımından da disiplin cezası gerektirir bir eylem olarak bulunmaktadır.
Mobbing olarak gerçekleştirilen eylemin kusur oranına ve benzerliğine göre;
657 Sayılı Devlet Memurları Kanunun Disiplin Başlıklı 125 maddesine göre:
A-UYARMA CEZASI; DEVLET MEMURU VAKARINA YAKIŞMAYAN TUTUM VE DAVRANIŞTA BULUNMAK,
B-KINAMA CEZASI; İŞ ARKADAŞLARINA, MAİYETİNDEKİ PERSONELE VE İŞ SAHİPLERİNE KÖTÜ MUAMELEDE BULUNMAK, İŞ ARKADAŞLARINA VE İŞ SAHİPLERİNE SÖZ VEYA HAREKETLE SATAŞMAK,
C-AYLIKTAN KESME; HİZMET İÇİNDE DEVLET MEMURUNUN İTİBAR VE GÜVEN DUYGUSUNU SARSACAK NİTELİKTE DAVRANIŞLARDA BULUNMAK,
Yukarıda sayılan disiplin cezaları işlenen eylemin ağırlığına göre artmaktadır. Eğer bir kişinin mobbing yaptığı bariz bir şekilde mahkeme kararı ile kanıtlanmış ise ve işlediği eylemler ağır bir cezayı gerektirir ise hizmet içinde devlet memurunun itibar ve güven duygusunu sarsacak nitelikte davranışlarda bulunmak maddesinden dolayı AYLIKTAN KESME cezası verilebilir. Daha hafif fiiler işlenmiş ise o zaman ilgili hakkında uyarma ve kınama cezaları verilebilir.
657 sayılı kanunun 125. Maddesinin devamında “Yukarıda sayılan ve disiplin cezası verilmesini gerektiren fiil ve hallere nitelik ve ağırlıkları itibariyle benzer eylemlerde bulunanlara da aynı neviden disiplin cezaları verilir” hükmü bulunduğundan benzer fiiler işlense bile bu maddeler üzerinden disiplin cezası verilebilmektedir.
Kaynak: selfhukuk.com, sözcü gazetesi