Gelişen teknolojiyle birlikte askeri savunma ve güvenlik alanında da önemli ilerlemeler kaydediliyor. Bu çerçevede, F-35 savaş uçağı, modern hava muharebe sistemlerinin en dikkat çekici örneklerinden biri olarak karşımıza çıkıyor. F-35, dünyanın farklı bölgelerindeki ülkeler tarafından satın alınan bir savaş uçağıdır. Bu makalede, farklı ülkelerin F-35 savaş uçağı satın alma süreçleri ve bu uçakları kullanma amacı ele alınacaktır.
F-35 Savaş Uçağı Nedir?
F-35, 1993 yılında başlatılan Ortak Taarruz Uçağı programı kapsamında üretilmektedir. Bu program, ABD, İngiltere, Kanada, Avustralya, İtalya, Hollanda, Norveç, Danimarka ve Türkiye gibi ülkelerin ortak finansmanıyla gerçekleştirilmektedir. Bu ortak ülkelerden altısına ilk teslimatlar gerçekleştirilmiştir. Bunun yanı sıra İsrail, Güney Kore, Japonya, Belçika, Finlandiya ve Polonya gibi ülkeler de F-35 savaş uçağı satın alımı yapacaklarını açıklamışlardır.
Japonya
Japonya, ABD Başkanı Donald Trump’ın ziyareti sırasında 105 adet F-35 savaş uçağı satın alacağını duyurmuştur. Bu satın alımla birlikte Japonya’nın F-35 filosu, 42 uçaktan 147 uçağa çıkacaktır. Bu durum, Japonya’nın Pasifik bölgesindeki askeri gücünü artırmasının yanı sıra Çin’e yönelik bir mesaj niteliği taşımaktadır.
Danimarka
Danimarka, 2023 yılından itibaren eski F-16 filosunu F-35 savaş uçaklarıyla değiştirecektir. Bu satın alım, Danimarka tarihinin en büyük savunma harcaması olarak dikkat çekmektedir. Toplamda 27 adet F-35 uçağı satın alınması planlanmaktadır ve bu alımın toplam maliyeti 66 milyar DKK (10 milyar $) civarındadır.
İngiltere
İngiltere, F-35 savaş uçaklarını aktif olarak kullanmaktadır. İngiliz Kraliyet Hava Kuvvetleri, 6 adet F-35 savaş uçağını Güney Kıbrıs’taki Ağrotur üssüne iniş yapmak üzere göndermiştir. Bu gönderi, İngiltere’nin toplamda 138 adet F-35B uçağına sahip olacağının bir göstergesidir.
Belçika
F-35 savaş uçağı satın alımı için adımlar atmıştır. Belçika Başbakanı Charles Michel, 34 adet F-35 uçağı alacaklarını açıklamıştır. F-35 savaş uçağının bir adedinin maliyeti, ekipman ve pilot eğitimi dahil olmak üzere 76,3 milyon avro (86,8 milyon $) civarındadır. F-35 programının uygulanması için 3,6 milyar avro kaynak ayırmıştır.
Polonya
Polonya, NATO’nun savunma harcamalarına yönelik kuralına uyarak F-35 savaş uçağı satın alımı yapacak ülkeler arasındadır. 2017 yılında savunma harcamalarını GSYİH’nin en az %2’sine çıkaran Polonya hükümeti, 32 adet F-35A uçağı sipariş etmiştir.
Türkiye
Türk Hava Kuvvetleri: 6 adet F-35A teslim edilmiş olup, “Luke Askeri Hava Üssü” (Arizona, ABD)’de konuşlandırılmıştır. S-400 Krizi nedeniyle bu uçaklar Türkiye’ye gönderilmemiştir ve Türkiye F-35 programından çıkarılmıştır. (Programa geri girebilmek için temas ve görüşmeler sürüyor.)
İtalya
Hava Kuvvetleri: 9 adet F-35A operasyoneldir.
Deniz Kuvvetleri: 1 adet F-35B teslim edilmiş olup toplam 15 adet olarak planlanmaktadır.
Avustralya
Avustralya Kraliyet Hava Kuvvetleri: 14 adet F-35A teslim edilmiştir. Toplam sipariş adeti 72.
Birleşik Krallık
Kraliyet Hava Kuvvetleri: 18 F-35B teslim edildi ve 3 adeti test ve eğitim için ABD’de merkezlendirildi.
Güney Kore
Kore Cumhuriyeti Hava Kuvvetleri: 13 F-35A teslim almıştır. Toplam 60 adet sipariş edilmiştir.
Hollanda
Hollanda Kraliyet Hava Kuvvetleri: 9 adet F-35A teslim almıştır.
İsrail
İsrail Hava Kuvvetleri: İsrail’e özel geliştirilen F-35I “Adir” varyantından 22 adet teslim edilmiştir.
Norveç
Norveç Kraliyet Hava Kuvvetleri: 7 adet operasyonel F-35A eğitim için ABD’de merkezlendirildi. 9 adet teslim edilmiştir.
Finlandiya
Finlandiya Hava Kuvvetleri: 64 adet F-35A planlanmaktadır.
Kaynak: Vikipedi